ชุมชนที่เกิดจากการแสวงหาที่ทำกินใหญ่ของกลุ่มชาติพันธุ์ไทลื้อ และการตั้งชุมชนบนพื้นที่ที่มีความสมบูรณ์ของทรัพยากรธรรมชาติ

ชุมชนลุ่มน้ำทะเลสาบสงขลา หนึ่งในพื้นที่ที่มีทรัพยากรธรรมชาติอุดมสมบูรณ์มากที่สุดแห่งหนึ่งในภาคใต้ หมู่บ้านที่ประชากรมากกว่าครึ่งหมู่บ้านประกอบอาชีพทำสวนยางพาราซึ่งนำไปสู่การกำหนดวิถีการดำเนินชีวิตอย่างเป็นระบบระหว่างช่วงเวลาการผลิตในสวนยางพารากับวัฒนธรรมท้องถิ่น จนกลายเป็น “ปฏิทินวิถีชีวิตชาวสวนยาง”

ตะลุงเก่าเมืองโบราณ บานสะพรั่งดอกบัวแดง แหล่งต้นกำเนิดประโคนชัย มากมายอารยธรรม ดินแดนประวัติศาสตร์แหล่งอารยธรรมเก่าแก่ที่พบหลักฐานวัฒนธรรมสมัยทวารวดี และปรากฏร่องรอยการตั้งถิ่นฐานของผู้คนในอดีต

บ้านป่าแป๋ จังหวัดแม่ฮ่องสอน แผ่นดินแห่งความสุขที่เต็มไปด้วยวิถีชีวิตที่เรียบง่ายคู่ธรรมชาติ เป็นจุดเด่นที่ดึงดูดให้นักท่องเที่ยวต่างอยากเดินทางมาสัมผัสเพื่อเรียนรู้และท่องเที่ยวในแบบวิถีชุมชนโฮมสเตย์ มนตร์เสน่ห์แห่งธรรมชาติ

ชุมชนวัฒนธรรมชาวดาระอั้ง หรือดาราอาง ที่เคลื่อนย้ายเข้าสู่ประเทศไทยด้วยเหตุผลทางสงคราม สร้างรายได้จากการท่องเที่ยวและสินค้าหัตถกรรมการทอผ้า

โต๊ะหวันเต๊ะห์ บุคคลที่เดินทางมาจากเมืองไทรบุรี เป็นผู้ที่มีความรู้เกี่ยวกับอัลกุรอ่าน ได้ถ่ายทอดวิชาการศาสนาด้วยการสอนให้กับคนในชุมชนและบริเวณใกล้เคียงกว่า 50 ปี ภายหลังจากการเสียชีวิต ร่างของท่านถูกฝังไว้ที่สุสานมัสยิดการาหมาดบ้านหัวทะเล หรือบางคนเรียกกันว่า สุสานโต๊ะหวันเต๊ะห์ และนั้นเป็นจุดเริ่มต้นของการเปลี่ยนแปลงของคนในชุมชนบ้านหัวทะเลด้านการศึกษาศาสนาเป็นอย่างมาก

บ้านปูน บางยี่ขัน เป็นชุมชนที่มีอาชีพเผาปูนขาว เพื่อใช้ทำปูนแดงกินกับหมากพลู ซึ่งเป็นสิ่งที่ขาดไม่ได้สำหรับคนสมัยก่อน

ชุมชนชาวไทยมุสลิมริมฝั่งลำน้ำคลองสอง เจ้าของรางวัลพระราชทานการปฏิบัติงานดีเด่นด้านการพัฒนาชุมชนและภูมิทัศน์จากสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิตติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง

ศาสนสถานที่สำคัญอย่าง วัดคูหาภิมุข หรือวัดถ้ำ ที่มีการหล่อพระพุทธไสยศาสตร์ หรือ พ่อท่านบรรทม และท่านเจ้าเขาหรือยักษ์วัดถ้ำ เป็นที่รู้จักของประชาชน มักมากราบไหว้บูชา นับเป็นแหล่งท่องเที่ยวของจังหวัดยะลาอีกแห่งหนึ่ง