บ้านเปียงหลวง ชุมชนกลุ่มชาติพันธุ์ไทใหญ่แถบพื้นที่ชายแดนกับปัญหาความขัดแย้งสู่การอพยพเข้ามายังประเทศไทย และการเริ่มต้นชีวิตใหม่ที่ยังคงวิถีวัฒนธรรมที่เป็นเอกลักษณ์ดั้งเดิม

ชุมชนที่มีกลุ่มชาติพันธุ์ซำเรอาศัยอยู่ตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน และมีประเพณีที่ปฏิบัติสืบต่อกันมาช้านานอย่าง “การเล่นผีแม่มด”

บ้านห้วยหินดำ ชุมชนกะเหรี่ยงโปว์เก่าแก่บนพื้นที่ราบสูงในเขตรอยต่อสามจังหวัดและผืนป่าทรัพยากรสำคัญของชาติในเขตอุทยานและป่าสงวน กับวิถีชีวิต วัฒนธรรมท้องถิ่นที่เป็นเอกลักษณ์

ชุมชนที่มีชาติพันธุ์ลาวเวียงจันทน์ ที่ถูกกวาดต้อนมาในปี พ.ศ. 2388 กระทั่งได้มาสร้างชุมชนอาศัยอยู่ชื่อบ้านเกาะจันทน์ หรือ ดอนเวียงจันทน์ ในปัจจุบัน 

ตาลองอินทรีย์ มากมีผ้าไหมสวย ถิ่นรวยวัฒนธรรม เลิศล้ำภูมิปัญญา หัตถศิลป์ล้ำค่า ศรัทธาวิถีพอเพียง ชุมชนกลุ่มชาติพันธุ์กูยแถบอีสานใต้ เต็มไปด้วยวิถีวัฒนธรรมอันทรงคุณค่า มรดกภูมิปัญญาที่มีเสน่ห์น่าหลงใหลชวนให้สัมผัส

ภูมิปัญญาพื้นถิ่นเรื่องผ้าคราม

เครื่องปั้นดินเผา น้ำพุร้อน 

ชุมชนกลุ่มชาติพันธุ์ไทลื้อกับประวัติศาสตร์ชุมชนที่น่าสนใจ และ "พระเจ้านั่งแท่น" พระพุทธรูปโบราณ ศูนย์รวมศรัทธาชุมชน

หมู่บ้านนาจอกเป็นที่รู้จักของคนท้องถิ่นเมืองนครพนมว่าเป็น “หมู่บ้านคนเวียดนาม” แต่ปัจจุบันบ้านนาจอกเริ่มเป็นที่รู้จักของชาวไทย และชาวเวียดนามในฐานะแหล่งท่องเที่ยวเชิงประวัติศาสตร์ในนาม “หมู่บ้านมิตรภาพไทย-เวียดนาม”

น้ำตกแม่เหยี่ยนชุบชีวี ประเพณีเลี้ยงผีขุนน้ำ เลิศล้ำหัตถกรรมจักสาน ถิ่นฐานคูเมืองเก่าลือชื่อ ข้าวซ้อมมือดีมีในตำบล ป่าชุมชนระบือนามทั่ว บึงงามนามหนองบัว อุตสาหกรรมครอบครัวหน่อไม้ปี๊บ

ชุมชนเก่าแก่ที่มีการตั้งถิ่นฐานโดยรอบสถานีรถไฟบางสะพานใหญ่ ปรากฏอาคารแบบเรือนแถวไม้ 2 ชั้น หลายหลังกระจายตัวอยู่ในบริเวณชุมชน มีวัดห้วยทรายขาว และวัดเขาโบสถ์เป็นศาสนสถานสำคัญประจำชุมชน 

บ้านทับตะวัน ชุมชนชาวเล กลุ่มชาติพันธุ์มอแกลน กับวิถีชีวิตชาวประมง ภูมิปัญญาการหาปลาในทะเล และประเพณีวัฒนธรรมท้องถิ่นที่เป็นเอกลักษณ์