ชุมชนปกาเกอะญอที่อาศัยพึ่งพิงธรรมชาติ มีวิถีชีวิตการทำไร่หมุนเวียน เอกลักษณ์ทางชาติพันธุ์เฉพาะตน

สถานที่ท่องเที่ยวเชิงธรรมชาติ อย่าง "วัดถ้ำเขาประทุน" ที่มีถ้ำหินหงอกหินย้อย การเดินทางต้องนั่งเรือเข้าไปชม เนื่องจากในถ้ำนั้นเป็นแอ่งน้ำ และอีกหนึ่งจุดสุดอันซีน "โพรงพญานาค" เป็นหินหงอกหินย้อยสุดพิเศษ นอกจากนี้ยังมีกลุ่มผลิตภัณฑ์ทองเหลือง ให้ได้ทดลองตอก ดุนลาย และจับจ่ายกลับไปใช้งาน 

บ้านอ่าวบอน ศูนย์วัฒนธรรมศึกษาเรียนรู้วิถีชีวิตชาวมอแกน สถานที่ที่ยังคงกลิ่นไอและรูปแบบการดำเนินชีวิตดั้งเดิมของชาวยิปซีทะเลอย่างเข้มข้น ดังคำกล่าวที่ว่า “เที่ยวหมู่เกาะสุรินทร์ เยือนถิ่นชุมชนมอแกน” 

ทิวเขาเทือกเขาผีปันน้ำตะวันตก ลำห้วยโป่งนอกและลำห้วยสลกที่ไหลผ่านชุมชน

กลุ่มชุมชนขนาดเล็กบนพื้นที่ทรัพยากรทางธรรมชาติที่อุดมสมบูรณ์ แหล่งปลูกกาแฟสายพันธุ์อาราบิกาที่ขึ้นชื่อ และสถานที่ท่องเที่ยวที่มีกลิ่นอายของธรรมชาติ

ชุมชนท่องเที่ยวทางธรรมชาติน้องใหม่ของตำบลเมืองลี หมู่บ้านเก่าแก่กลางขุนเขาแห่งอุทยานแห่งชาติขุนสถาน 

ภายในชุมชนบ้านศรีสุข มีการทอและเย็บผ้าไหม

ลิ้นจี่แม่ใจ ไหล่ยก อกตั้ง หนามหด ก้นป่าน หอม หวานอมเปี้ยว สิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์ GIS กรมทรัพย์สินทางปัญญา

ชุมชนน่าอยู่ อาชีพมั่นคง เกษตรก้าวหน้า สุขภาพดี อุตสาหกรรมช่วยเศรษฐกิจ นำสู่ความเจริญ

ชุมชนที่มีผู้คนตั้งถิ่นฐานมาตั้งแต่ยุคก่อนประวัติศาสตร์ถึงปัจจุบัน มีแหล่งโบราณคดีที่สำคัญ 3 แห่ง คือ เพิงผาถ้ำลอด ถ้ำผีแมนโลงลงรัก และถ้ำลอด ปัจจุบันเป็นชุมชนของชาวไทใหญ่ บ้านถ้ำลอดจึงมีมรดกทางวัฒนธรรมทั้งในอดีตและร่วมสมัย รวมถึงมรดกทางธรรมชาติ คือ "ถ้ำน้ำลอด" ซึ่งเป็นแหล่งท่องเที่ยวที่สำคัญและมีชื่อเสียง

บ้านหล่อโย ชุมชนกลุ่มชาติพันธุ์อาข่ากับการตั้งถิ่นฐานบนพื้นที่ที่มีสภาพแวดล้อมทางธรรมชาติที่อุดมสมบูรณ์และภูมิปัญญาการบริหารจัดการทรัพยากรในท้องถิ่นอย่างยั่งยืน

ตำนานบ้านไผ่ล้อม ชุมชนเก่าแก่กับเรื่องเล่าท้องถิ่น และประเพณีวัฒนธรรม ความเชื่อที่เป็นเอกลักษณ์