-
อ่านต่อเป็นชุมชนที่มีการทำประมงเป็นหลัก เป็นที่ตั้งของสมาคมประมงแห่งแรกในประเทศไทย ภายในชุมชนปรากฏสถาปัตยกรรมประเภทเรือนแถวไม้รุ่นเก่า แทรกสลับกับอาคารพาณิชย์สมัยใหม่ มีวัดเขาน้อย และวัดปากคลองปราณเป็นศาสนสถานสำคัญประจำชุมชน นอกจากนี้ยังมีการสืบทอดประเพณีการเล่นแม่ศรี และประเพณีทำบุญส่งเรือ
-
อ่านต่อหมู่บ้านชาวกะเหรี่ยงที่ยังมีการรักษาขนบธรรมเนียมประเพณีดั้งเดิมเอาไว้ ไม่ว่าจะเป็นประเพณีความเชื่อต่างๆ และการแต่งกาย
-
อ่านต่อชุมชนตลาดริมทางรถไฟทับสะแก เป็นชุมชนย่านตลาดการค้ารอบสถานีรถไฟทับสะแก ปรากฏอาคารห้องแถวปูนสองชั้นกระจายตัวอยู่ในพื้นที่ ภายในชุมชนมีวัดทับสะแก และวัดทุ่งประดู่ เป็นศาสนสถานสำคัญประจำชุมชน โดยในวัดทุ่งประดู่นี้เป็นที่ประดิษฐานหลวงพ่อหินขาว สิ่งศักดิ์สิทธิ์คู่ชุมชน ที่อัญเชิญมาจากประเทศพม่า
-
อ่านต่อชุมชนเก่าแก่ที่มีการตั้งถิ่นฐานโดยรอบสถานีรถไฟบางสะพานใหญ่ ปรากฏอาคารแบบเรือนแถวไม้ 2 ชั้น หลายหลังกระจายตัวอยู่ในบริเวณชุมชน มีวัดห้วยทรายขาว และวัดเขาโบสถ์เป็นศาสนสถานสำคัญประจำชุมชน
-
อ่านต่อชุมชนตลาดเก่าแก่ มีการกระจายตัวของบ้านเรือนหนาแน่น มีวัดหัวหินเป็นศาสนสถานประจำชุมชน ภายในชุมชนปรากฏสถาปัตยกรรมที่มีความสวยงามและมีคุณค่า ได้แก่ อาคารเรือนไม้ สถานีรถไฟหัวหิน พลับพลาพระมงกุฎเกล้า และโรงแรมรถไฟหัวหิน
-
อ่านต่อชุมชนเก่าแก่ที่มีการตั้งถิ่นฐานอยู่บริเวณโดยรอบสถานีรถไฟบ้านกรูด ปรากฏสถาปัตยกรรมประเภทเรือนไม้ 2 ชั้น หลังคามุงด้วยกระเบื้องว่าว กระจายตัวอยู่ทางฝั่งตะวันออกของสถานีรถไฟ มีวัดดอนยางเป็นศาสนสถานสำคัญประจำชุมชน และมีหาดบ้านกรูดเป็นแหล่งท่องเที่ยวทางธรรมชาติที่สวยงาม และเป็นที่นิยมของทักท่องเที่ยว
-
อ่านต่อชุมชนบ้านปางปู เป็นหมู่บ้านชาวประมงริมฝั่งทะเลอ่าวไทย ภายในชุมชนมีสถานที่ท่องเที่ยวทางธรรมชาติและทางวัฒนธรรมที่น่าสนใจหลายแห่ง ได้แก่ หาดบางปู หาดแหลมศาลา ถ้ำแก้ว และถ้ำพระยานครซึ่งเป็นที่ตั้งของพระที่นั่งคูหาคฤหาสน์ ซึ่งเป็นพลับพลาที่พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 โปรดเกล้าฯ ให้สร้างขึ้น เมื่อคราวเสด็จประพาสแหลมมลายู
-
อ่านต่อวัดธรรมิการามวรวิหาร วัดสำคัญที่พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 6 ได้เสด็จพระราชดำเนินทอดพระเนตรการก่อสร้างในระยะแรก และโปรดเกล้าฯ ให้พระเจ้าพี่นางเธอพระองค์เจ้าอรพินทุ์เพ็ญภาค ซึ่งอยู่ระหว่างการเสด็จพักตากอากาศ เสด็จวางศิลาฤกษ์พระอุโบสถ และพระราชทานสิ่งของแก่วัดจำนวนหนึ่ง
-
อ่านต่อเป็นชุมชนย่านการค้าเก่าแก่ที่มีการตั้งถิ่นฐานอยู่โดยรอบบริเวณสถานรีรถไฟบางสะพานน้อย มีวัดคลองน้ำเค็ม เป็นศาสนสถานสำคัญประจำชุมชน และมีถ้ำเขานกแสกและถ้ำเขาพัสดุ เป็นสถานที่ท่องเที่ยวทางธรรมชาติที่สวยงาม
