ชุมชนแห่งการทำหัตถกรรม มีเครื่องปั้นดินเผาเป็นที่เลื่องชื่อ และแบบแผนวิถีการดำเนินชีวิตที่เป็นเอกลักษณ์

ชุมชนโบราณในสมัยก่อนประวัติศาสตร์ยุคโลหะตอนปลาย เป็นชุมชนที่ตั้งเมืองพยัคฆภูมิพิสัย (อำเภอพยัคฆภูมิพิสัย) 

ชุมชนเล็ก ๆ ริมคลองที่มีดีเรื่องของกิน และงานฝีมือที่ถูกสืบทอดกันมาอย่างยาวนาน เพราะแต่เดิมในยุคพลอยเฟื่องฟูชาวบ้านที่นี่มีอาชีพหลักคือ เจียระไนพลอย แต่เมื่อพลอยดิบเริ่มหายากงานเจียระไนค่อย ๆ เลือนหายไป ทว่าเรื่องอาหารและขนมของที่นี่กลับมีชื่อเสียงยิ่งขึ้น โดยเฉพาะขนมพื้นบ้าน ขนมชื่อแปลกอย่าง "ขนมควยลิง" ขนมโบราณที่ส่งต่อความอร่อยกับแบบรุ่นต่อรุ่น

บ้านกรูด มีแหล่งท่องเที่ยว ทั้งชายทะเล วัดวาอาราม และชุมชนชาวประมง ทำให้ได้รับความนิยมจากนักท่องเที่ยวเป็นจำนวนมาก ทั้งชาวไทยและชาวต่างชาติ ด้วยความอุดมสมบูรณ์ของทรัพยากรทางธรรมชาติ

วัดศรีสุพรรณ เป็นที่รู้จักในฐานะวัดที่มี ‘อุโบสถเงิน’ ที่งดงามและถือเป็นอุโบสถเงินหลังแรกของโลก นอกจากเอกลักษณ์ทางสถาปัตยกรรมที่โดดเด่นแล้ว บริเวณโดยรอบของเขตพุทธาวาสยังขึ้นชื่อในเรื่องของ ‘ชุมชนทำเครื่องเงิน’ อันเป็นทรัพย์สินทางภูมิปัญญาของคนในพื้นที่ และมีความเป็นมาที่ยาวนานตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน

“แหล่งบ้านเรือนโบราณ สืบสานศาสนา งามตาสวนผลไม้ ประชาชนสุขสบายด้วยวิถีพอเพียง”

ชุมชนมีการดำเนินการจัดการท่องเที่ยวโดยชุมชน มีโบราณสถานที่โดดเด่นถึง 3 แห่งคือ กู่กาสิงห์ กู่โพนวิจ กู่โพนระฆัง นอกจากนั้นยังมีที่พักแบบโฮมสเตย์ เพื่อรองรับนักท่องเที่ยวที่เดินทางเข้ามาแบบค้างคืน

ชุมชนหนองปรือ เป็นชุมชนที่มีความหลากหลายทางชาติพันธุ์ โดยมีการอพยพเคลื่อนย้ายเข้ามาของกลุ่มชนชาวลาว และชนเผ่ากะเหรี่ยง มีวัดหนองปรือเป็นศาสนสถานสำคัญประจำชุมชน และมีประเพณีแห่ปราสาทผึ้ง เป็นประเพณีสำคัญที่กระทำสืบทอดต่อกันมาในชุมชน

หมู่บ้านหัตถกรรมด้านการแกะสลักไม้ที่มีชื่อเสียงของจังหวัดลำปาง

บ้านนาสะไมย เป็นหมู่บ้านที่ผลิตสินค้าหัตถกรรมที่เลื่องชื่อหลายอย่าง อาทิ เครื่องจักสาน งานแกะสลักบานประตูไม้ เกวียนไม้โบราณจำลอง และเครื่องทองเหลือง ฯลฯ ชาวบ้านมีความชำนาญในการทำเครื่องจักสานทุกครัวเรือนเป็นหมู่บ้านที่มีเศรษฐกิจดีนำรายได้ให้กับจังหวัดเป็นจำนวนมากในแต่ละปี

บ้านแขนนเป็นชุมชนเก่าแก่ที่มีประวัติอยู่ในเหตุการณ์สำคัญสมัยศึกถลาง โดยปัจจุบันชุมชนแห่งนี้โด่ดเด่นในด้านการรักษาอนุรักษ์และเผยแผ่วัฒนธรรมถลางดั้งเดิม ภายในชุมชนมีหมู่บ้านวัฒนธรรมถลาง บ้านแขนนเป็นศูนย์กลางสำคัญในการถ่ายทอดความรู้ แก่คนภายนอกที่เข้ามาเยือนชุมชน นอกจากนี้ชุมชนแห่งนี้ยังมีวัดเก่าแก่ชื่อว่า วัดแขนน ที่สืบอายุได้ราวสมัยอยุธยา โดยภายในวัดแห่งนี้แม้จะมีการบูรณะแต่ยังคงมีเจดีย์เก่าแก่เป็นโบราณสถานให้ได้ชม

บ้านโนนคูณ มีจุดเด่นในหมู่บ้านคือโรงน้ำดื่ม เนื่องจากในอดีตหมู่บ้านโนนคูณไม่มีแหล่งดื่มที่สะอาดและประหยัดต่อสมาชิกในชุมชน สมาชิกในชุมชนต้องเข้าไปซื้อน้ำในตลาด หลังจากที่ชาวบ้านได้มองเห็นปัญหาจึงเสนอเรื่องให้ทางเทศบาล จึงเกิดโรงน้ำดื่มประจำหมู่บ้านขึ้นนับตั้งเเต่อดีตจนถึงปัจจุบันประมาณ 30 ปี