เรือนอาศัยที่ยังคงสร้างตามแบบเรือนจารีตของชาวกะเหรี่ยง และผ้าทองานหัตถกรรมที่ผลิตขึ้นเพื่อใช้ในครัวเรือน ด้วยความละเมียดในแต่ละขั้นตอน จึงได้กลายมาเป็นผลิตภัณฑ์ที่โดดเด่น สินค้าวางขายในหมู่บ้านและตำบลต่าง ๆ ที่อยู่ใกล้เคียง

ย่านเก่าแก่ที่มีความสำคัญทางประวัติศาสตร์นับหลายร้อยปี บนพื้นที่ที่มีความสำคัญทางการค้า เมืองท่า ด่านเก็บภาษี จุดพักสินค้าริมน้ำเจ้าพระยา กับพัฒนาการทางสังคมสู่อัตลักษณ์เฉพาะถิ่น

ชุมชนดั้งเดิมที่ปรากฏหลักฐานการอยู่อาศัยมาตั้งแต่สมัยสุโขทัย เป็นชุมชนที่มีความสำคัญทางเศรษฐกิจและการค้า ภายในชุมชนมีการอาศัยอยู่ร่วมกันระหว่างชาวไทยและชาวจีน มีวัดสีตลารามเป็นศาสนสถานสำคัญประจำชุมชน และมีสถาปัตยกรรมประเภทเรือนไม้ที่มีเอกลักษณ์โดดเด่นกระจายตัวอยู่ในชุมชน

หมู่บ้านดีลังเป็นหมู่บ้านขนาดใหญ่ในระดับตําบลที่คนในชุมชนต่างมีบรรพบุรุษที่มาจากลาวเวียงจันทร์ได้เข้ามาตั้งถิ่นฐานและมีวัฒนธรรมเฉพาะทั้งภาษาและวิถีชีวิต

ชุมชนชาวลาวที่อนุรักษ์การทอผ้าพื้นเมืองเชียงแสนเอาไว้ตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน

บ้านร้องแง ชุมชนไทลื้อเจ้าของรางวัลแหล่งท่องเที่ยววัฒนธรรมดีเด่น ประจำปี 2551 ด้วยเป็นชุมชนที่ยังคงรักษาอัตลักษณ์สืบสานมรดกทางวัฒนธรรมไทลื้อไว้อย่างดีทั้งภาษาถิ่น พิธีกรรมทางศาสนา ขนบธรรมเนียมประเพณี ตลอดจนการแสดงออกถึงสุนทรียภาพความเป็นไทลื้ออย่างแท้จริง 

วิสาหกิจชุมชนกลุ่มพัฒนาอาชีพผู้สูงอายุ ผ้าฝ้ายทอมือสามสีที่มีชื่อเสียงที่สุดแห่งหนึ่งของจังหวัดลำพูน จากการผสมผสานของเส้นใยฝ้ายหลายสายพันธุ์โดยไม่ผ่านการย้อมสี เพื่อมุ่งเน้นการรักษาและเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม ลดมลภาวะที่เกิดจากสารเคมีและน้ำเสียในการฟอกย้อมสี จนได้รับรางวัลผลิตภัณฑ์ที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม Green Production ได้มาตรฐานระดับดีเด่น ประจำปี 2565

ชุมชนมีการอนุรักษ์สืบทอดภูมิปัญญาการทอผ้ากะเหรี่ยง โดยมีศูนย์ทอผ้าบ้านห้วยแห้ง เป็นแหล่งเรียนรู้และจำหน่ายผลิตภัณฑ์จากผ้าทอกะเหรี่ยง และชุมชนมีการสืบสานวิถีวัฒนธรรมกะเหรี่ยงด้านต่าง ๆ เช่น อาหารกะเหรี่ยง ประเพณีผูกแขนเรียกขวัญ ประเพณีแห่ฉัตร การทำคังด่ง (โมบายกะเหรี่ยง) เป็นต้น รวมทั้งประชาชนในชุมชนมีความสามัคคี ร่วมมือร่วมใจกันพัฒนาชุมชนให้อยู่ดีมีสุข

เป็นชุมชนท่องเที่ยวเชิงนิเวศน์ ซึ่งจะมีกิจกรรมล่องแก่งชมธรรมชาติสองฝั่งคลองห้วยแร้ง 

บ้านผาหมอน หมู่บ้านขนาดกลางๆ ที่อยู่กลางหุบเขา เป็นที่อยู่ของชุมชนชาวปกาเกอะญอ ที่เป็นรีสอร์ทชุมชน เป็นบ้านที่อยู่บนสันดอยสามารถมองเห็นวิวของนาขั้นบันได 

ชุมชนของชาวยองบ้านศรีเมืองยู้ มีประวัติศาสตร์ของชุมชนที่ยาวนาน และยังคงปรับตัวให้เข้ากับโลกปัจจุบัน อีกทั้งยังมีวิถีชีวิตที่หลากหลาย 

เดิมชื่อ “บ้านโคกครม” คนในพื้นที่ออกเสียงว่า “ครึม” และได้เพี้ยนมาเป็น “ตรึม” เหมือนในปัจจุบัน