ใจกลางชุมชนบ้านอีซ่า มีต้นมะขามอยู่คู่หนึ่ง มีอายุราว ๆ 100 – 120 ปี ตั้งโดดเด่นอยู่กลางหมู่บ้าน เป็นเสมือนพื้นที่จิตวิญญาณของผู้คนในชุมชนชุมชนบ้านอีซ่ามีลำคลองอีซ่าที่ไหลผ่านชุมชนเป็นระยะทางกว่า 700 เมตร เปรียบเสมือนเป็นเส้นเลือดใหญ่ที่หล่อเลี้ยงผู้คนในชุมชนหล่อพ่อวิชา ลติยุโต ท่านเดินธุดงค์จากวัดแถว ๆ คุ้มสำเภา อำเภอมโนรมย์ จังหวัดชัยนาท มาถึงบริเวณนี้ จึงได้เมตตาสร้างฝายชะลอน้ำให้กับชุมชน เพื่อชะลอความรุนแรงของสายน้ำในฤดูฝน และกักเก็บน้ำไว้ใช้อุปโภคบริโภคและทำการเกษตรในฤดูแล้ง ทำให้ชุมชนบ้านอีซ่ามีน้ำใช้ตลอดปี

ชุมชนชาติพันธุ์ ที่มีวิถีการทอผ้า ที่ทอขึ้นเอง เป็นผ้าทอของชนเผ่า ปกาเกอะญอ ทอด้วยเครื่องมือที่ทำจากธรรมชาติ ทำขึ้นเองและสืบทอดกันมาตั้งแต่บรรพบุรุษและเป็นเอกลักษณ์เด่นของชนชาวเผ่าปกาเกอะญอ

ชุมชนปกาเกอะญอที่ยังคงวิถีชีวิตผูกพันกับป่าเขาตามธรรมชาติ ภายในมีพิพิธภัณฑ์ปกาเกอะญอบอกเล่าเรื่องราวการต่อสู้เพื่ออุดมการณ์ยึดมั่นในอาชีพเป็นอนุสรณ์สถานให้ชนรุ่นหลังได้รำลึก

แหล่งท่องเที่ยวทางวัฒนธรรมดาราอาง เรียนรู้วิถีชาติพันธุ์

หมู่บ้านที่อุดมไปด้วยความหลากหลายทางธรรมชาติ "น้ำตกแม่ฮอง" 

บ้านพลั่งแท ชุมชนกลุ่มชาติพันธุ์กับการตั้งถิ่นฐานบนพื้นที่ที่มีทรัพยากรธรรมชาติที่อุดมสมบูรณ์ และวิถีชีวิตวัฒนธรรมท้องถิ่นที่เป็นเอกลักษณ์

การจัดการทรัพยากรธรรมชาติ ไร่หมุนเวียน นาขั้นบันได

บ้านปลายคลองตง กลุ่มมานิกลุ่มใหญ่ที่มีวิถีดำรงชีพบริเวณที่ราบบนภูเขาป่าต้นน้ำคลองตงเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าเทือกเขาบรรทัด 

ชุมชนชาวกะเหรี่ยงหรือปกาเกอะญอที่มีประวัติศาสตร์ว่าเคยเป็นเมืองที่ชาวลัวะและไทใหญ่เคยอยู่อาศัยมาก่อน ในชุมชนพบหลักฐานทางโบราณคดีของสมัยล้านนา ได้แก่ โบราณสถาน และกล้องยาสูบดินเผาที่เป็นของใช้ของชาวลัวะ ปัจจุบันคนในชุมชนยังคงใช้ชีวิตอย่างเรียบง่าย และสืบทอดการทำงานหัตถกรรมดั้งเดิม ได้แก่ การทอผ้ากี่เอว การแกะสลักไม้ และการทำเครื่องจักสาน ซึ่งผ้าฝ้ายทอมือจากบ้านเมืองแพมเป็นผลิตภัณฑ์ของชุมชนที่ได้รับความนิยมจากนักท่องเที่ยว

กำเนิดจากลำห้วยต้นน้ำขุนขาน ถิ่นฐานปกาเกอะญอ อุดมไปด้วยทรัพยากรป่าไม้

หมู่บ้านก้อนหิน "โหล่งละพลอง" และพื้นที่แห่งความศรัทธา "ดอยพระธาตุหลองโพลง" 

ชาวไตหย่าชุมชนบ้านไร่ เริ่มแรกเป็นกลุ่มญาติพี่น้องที่อพยพมาจากหมู่บ้านป่าสักขวาง บ้านน้ำบ่อขาว ส่วนใหญ่นับถือศาสนาคริสต์ ซึ่งมี คริสตจักรวังธรรม เป็นศูนย์รวมของชุมชนและชาวไตหย่า