ภูมิปัญญาของชุมชนที่หลากหลายอันเกิดขึ้นมาจากวิถีชีวิตของคนชุมชนบ้านหาดเสี้ยว มีประเพณีพิธีกรรมที่สืบเนื่องกันมาอย่างยาวนานและหัตถกรรมการทอผ้าที่มีความโดดเด่น

ชุมชนแห่งการทำหัตถกรรม มีเครื่องปั้นดินเผาเป็นที่เลื่องชื่อ และแบบแผนวิถีการดำเนินชีวิตที่เป็นเอกลักษณ์

ชุมชนคนอีสาน อายุกว่าร้อยปี ยังมีชาวบ้านรุ่นบุกเบิกหลงเหลือให้บอกเล่าเรื่องราวในอดีต

การอยู่รวมตัวกันของคนจีนและคนไทย วัฒนธรรมประเพณีผสมผสานที่คงอยู่ร่วมกันอย่างเป็นเอกลักษณ์ โดดเด่นด้านการทำเครื่องปั้นดินเผา

วิถีชีวิตและวัฒนธรรมประเพณีที่สืบต่อกันมาอย่างยาวนาน รวมไปถึงผ้าทอด้วยลวดลายที่เป็นเอกลักษณ์ 

วิถีชีวิตของชาวบ้านในลุ่มแม่น้ำแม่แจ่มคือตัวแทนสังคมวัฒนธรรมพื้นบ้านไทยวน ด้วยว่าชุมชนอยู่ในหุบเขาซึ่งเสมือนกำแพงธรรมชาติกั้นการผสมผสานกับวัฒนธรรมเมือง

เมืองเก่าแก่โบราณที่อาจมีอายุมาตั้งแต่สมัยสุโขทัยตอนปลายหรืออยุธยาตอนต้น

ชุมชนลาวครั่งที่มีประวัติศาสตร์ความเป็นมาอย่างยาวนานทั้งในด้านบรรพบุรุษและชุมชน วิถีการดำรงชีวิตแบบเดิมยังคงอยู่ ในขณะที่ควบคู่ไปกับการเปิดรับสิ่งใหม่จากภายนอกเพื่อให้มีความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น

ชุมชนปากทะเลตั้งอยู่บนที่ราบริมชายฝั่งทะเลอ่าวไทยตอนใน พื้นที่แถบนี้สูงกว่าระดับน้ำทะเลเฉลี่ยครึ่งเมตร เป็นพื้นที่ที่เกิดจากการทับถมของตะกอนที่น้ำทะเลพัดพามา

วิถีการดำเนินชีวิตของชาวโส้ที่ยังคงห่างไกลจากอิทธิพลของวัฒนธรรมจากในเมือง 

ชุมชนของชาวยองบ้านศรีเมืองยู้ มีประวัติศาสตร์ของชุมชนที่ยาวนาน และยังคงปรับตัวให้เข้ากับโลกปัจจุบัน อีกทั้งยังมีวิถีชีวิตที่หลากหลาย 

เป็นหนึ่งในชุมชนที่เด่นในด้านหัตถกรรม ตั้งแต่การแต่งกาย เครื่องนุ่งห่ม ไปจนถึงเครื่องมือเครื่องใช้ ประกอบกับการทำเกษตรที่มีวิถีและความสัมพันธ์ทางสังคมที่ไม่เหมือนใคร