ชุมชนเกาะกลางแม่น้ำเจ้าพระยาที่มีพื้นที่ประวัติศาสตร์ตั้งแต่สมัยอยุธยา โดยเป็นชุมชนมอญเก่าแก่ทำให้มีวิถีชีวิตวัฒนธรรมรูปแบบชาวมอญภายในชุมชน ชุมชนแห่งนี้ยังเป็นแหล่งผลิตเครื่องปั้นดินเผาที่มีชื่อเสียงและโด่ดเด่นเป็นเอกลักษณ์ เรียกว่า "เครื่องปั้นดินเผาเกาะเกร็ด" นอกจากนี้ภายในชุมชนยังมีศาสนถานที่สำคัญของชาวมอญอย่าง "วัดปรมัยยิกาวาส" ซึ่งภายในวัดแห่งนี้จะมีเจดีย์เอียงอันเป็นสัญลักษณ์สำคัญของพื้นที่เกาะเกร็ด

พื้นที่ที่มีชาวมุสลิมอยู่ร่วมกันจำนวนมาก มีพื้นที่ติดกับชุมชนบ้านสมเด็จและชุมชนบางไส้ไก่ กระทั่งกลายเป็นย่านที่รวมผู้คนหลายศาสนาหลากวัฒนธรรมเข้าไว้ด้วยกัน โดยมี "วัดหิรัญจูรี" เป็นศาสนสถานสำคัญที่เปรียบเสมือนสถานที่ที่เป็นศูนย์กลางของผู้คนในชุมชน

ชุมชนขนาดเล็กบนพื้นที่ทะเลอันดามัน แต่เต็มไปด้วยความสงบงามและคุณค่าของวิถีชีวิตอันยิ่งใหญ่ของชาวประมง

“ตั้งดินตั้งฟ้า ตั้งหญ้าเข็ดมอน โมคลานตั้งก่อน เมืองคอนตั้งหลัง ข้างหน้าพระยัง ข้างหลังพระภูมี ต้นศรีมหาโพธิ เจ็ดโบสถ์ แปดวิหาร เก้าทวาร สิบเจดีย์”

ชุมชนชาวไทยมุสลิมริมฝั่งลำน้ำคลองสอง เจ้าของรางวัลพระราชทานการปฏิบัติงานดีเด่นด้านการพัฒนาชุมชนและภูมิทัศน์จากสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิตติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง

“แหล่งบ้านเรือนโบราณ สืบสานศาสนา งามตาสวนผลไม้ ประชาชนสุขสบายด้วยวิถีพอเพียง”

หนึ่งในหมู่บ้านที่ตั้งมาตั้งแต่สมัยโบราณตั้งแต่ยุคของอาณาจักรลังกาสุกะ

วิถีชุมชน กลุ่มอาชีพเหนี่ยวแน่น มัสยิดโต๊ะปาแกะสถานที่รวมความเป็นหนึ่งเดียวของชุมชน

ชุมชนบางขุนไทรมีการจัดตั้งกลุ่มอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติทางทะเล เพื่อดูแลรักษาทรัพยากรธรรมชาติด้วยตนเอง อีกทั้งยังเป็นแหล่งหอยแครงธรรมชาติที่ใหญ่ที่สุดในประเทศไทย

บ้านตะโหนด มีรูปแบบวิธีการทำนาแบบพิเศษที่มีความแตกต่างจากการทำนาทั่วไป เรียกว่า "นาพรุ" ซึ่งต้องเลือกสรรพันธุ์ข้าวที่ใช้สำหรับนาพรุเป็นการเฉพาะ 

ศาสนสถานที่สำคัญอย่าง วัดคูหาภิมุข หรือวัดถ้ำ ที่มีการหล่อพระพุทธไสยศาสตร์ หรือ พ่อท่านบรรทม และท่านเจ้าเขาหรือยักษ์วัดถ้ำ เป็นที่รู้จักของประชาชน มักมากราบไหว้บูชา นับเป็นแหล่งท่องเที่ยวของจังหวัดยะลาอีกแห่งหนึ่ง

ชุมชนวิถีชาวไทยพุทธและมุสลิมอาศัยอยู่ร่วมกันจนถูกขนานนามว่าเป็น “ชุมชนสองศาสนา" ประเพณี วัฒนธรรม มีความผสมผสานอย่างไม่แบ่งแยก และมีวิถีชีวิตในการอยู่ร่วมกันกับป่า