ชุมชนที่เกิดขึ้นจากการอพยพเข้ามาของกลุ่มชาติพันธุ์ลาหู่จากประเทศพม่าเข้ามาตั้งถิ่นฐานในบริเวณนี้

ชุมชนชาวลีซูบนพื้นที่สูงในอำเภอปางมะผ้า จังหวัดแม่ฮ่องสอน เป็นหมู่บ้านเล็ก ๆ ที่นับถือศาสนาพุทธ-ผี และคริสต์ และยังคงสืบทอดวิถีการดำรงชีวิตแบบดั้งเดิม 

ชุมชนคนเมืองที่มีประวัติศาสตร์อันยาวนาน มีแหล่งโบราณคดียุคก่อนประวัติศาสตร์ และแหล่งทรัพยากรธรรมชาติที่สำคัญ คือ โป่งน้ำร้อนเมืองแปง

ชุมชนพี่น้องชาติพันธุ์ปะโอ สืบสานวัฒนธรรมประเพณี ดำรงไว้ซึ่งภาษาปะโอเป็นตำรา

ชุมชนไทใหญ่มีอายุเก่าแก่แห่งหนึ่งในจังหวัดแม่ฮ่องสอน ในอดีตเคยเป็นทางผ่านของขบวนคาราวานวัวต่าง

ชุมชนที่มีความเป็นธรรมชาติ และมีผลิตภัณฑ์ทอผ้ามือ

ชุมชนที่มีวิถีชีวิตที่ผสมผสานระหว่างวัฒนธรรมไทใหญ่และปกาเกอะญอที่อยู่ร่วมกันอย่างกลมกลืน มีวิวทะเลหมอกยามเช้า พระพุทธรูปศิลปะพม่าผสมไทยใหญ่ การเกษตรในวิถีพอเพียง และผลิตภัณฑ์ OTOP ของชุมชน

ชุมชนเป็นระเบียบสะอาดตา ล้อมรอบด้วยป่าไม้ และลำน้ำที่เป็นแหล่งท่องเที่ยวและพักผ่อน

แหล่งโบราณคดีเพิงผาถ้ำลอด พื้นที่แห่งการเรียนรู้ทางประวัติศาสตร์ที่น่าศึกษา ทุนชุมชนกับการตั้งถิ่นฐานของกลุ่มชาติพันธุ์ไทใหญ่ในพื้นที่ที่มีทรัพยากรธรรมชาติที่อุดมสมบูรณ์

ชุมชนชาวไทใหญ่ ที่ยังคงประเพณีและวัฒนธรรมไว้

ชุมชนเล็ก ๆ ที่มีประวัติความเป็นมาตั้งแต่ยุคก่อนประวัติศาสตร์ ประมาณ 2,120-1,250 ปีมาแล้ว หรือในสมัยวัฒนธรรมโลงไม้ พบแหล่งโบราณคดีถ้ำผีแมน ปัจจุบันเป็นหมู่บ้านของชาวลาหู่แดง ซึ่งประเพณีของชาวลาหู่แดงมีเอกลักษณ์เฉพาะตัวที่ต่างจากกลุ่มชาติพันธุ์อื่น ๆ

หมู่บ้านคนเมืองและชาวไทใหญ่ในอำเภอปายที่ยังคงรักษาวัฒนธรรมประเพณีดั้งเดิม