-
บ้านหนองแฟบ ชุมชนเก่าแก่ที่มีอายุยาวนานกว่าร้อยปี ภายในชุมชนมีแหล่งโบราณสถานขุดพบพบโครงกระดูกมนุษย์และภาชนะดินเผา เครื่องมือโลหะ เครื่องประดับ ลูกปัดแก้ว ลูกปัดหิน เครื่องประดับสำริดที่กำหนดอายุตั้งแต่สมัยก่อนประวัติศาสตร์ อีกทั้งยังเป็นแหล่งเพาะปลูกกล้วยหอมส่งออกสู่ตลาดญี่ปุ่นผ่านการดำเนินงานของสหกรณ์การเกษตรบ้านลาดและสหกรณ์การเกษตรท่ายาง แหล่งส่งออกกล้วยหอมทองที่ใหญ่ที่สุดในประเทศไทย
-
เป็นย่านตลาดการค้าบริเวณถนนเทศบาลต่อเนื่องถึงริมแม่น้ำเพชรบุรี ซึ่งมีห้องแถวไม้ 2 ชั้น เป็นกลุ่มแถวยาวปะปนอยู่กับอาคารสมัยใหม่ โดยมีสภาพพื้นที่เป็นที่ราบลุ่ม มีแม่น้ำเพชรบุรีและคลองชลประทานไหลผ่านพื้นที่
-
ชุมชนปากทะเลตั้งอยู่บนที่ราบริมชายฝั่งทะเลอ่าวไทยตอนใน พื้นที่แถบนี้สูงกว่าระดับน้ำทะเลเฉลี่ยครึ่งเมตร เป็นพื้นที่ที่เกิดจากการทับถมของตะกอนที่น้ำทะเลพัดพามา
-
ชุมชนตลาดการค้าเก่าและชุมชนชาวประมง โดยเฉพาะบริเวณถนนประมงเจริญและถนนแม่แดงอุทิศ พื้นที่ส่วนใหญ่เป็นที่ราบชายฝั่งทะเลที่มีน้ำทะเลท่วมถึง ซึ่งเดิมบริเวณชายทะเลนั้นมีพื้นที่ไม่มากนัก ต่อมาพื้นที่งอกขยายออกไปจึงมีคนอพยพมาอาศัยทำมาหากินมากขึ้น ส่วนใหญ่เป็นคนจีนไหหลำที่อพยพมาทางเรือสำเภา ปัจจุบันจึงเป็นแหล่งผลิตและจำหน่ายกะปิและเกลือสมุทร
-
ชุมชนถ้ำรงค์ หนึ่งพื้นที่ซึ่งผูกพันกับต้นตาลโตนดอย่างใกล้ชิดมาตั้งแต่รุ่นตารุ่นยายที่เป็นชาวสวนตาล สืบทอดภูมิปัญญาการเรียนรู้แก่ลูกหลาน สู่การก่อตั้งวิสาหกิจแหล่งท่องเที่ยวเรียนรู้วิถีชีวิตชาวสวนตาลถ้ำรงค์ เพื่อนำเสนอและเชิดชูภูมิปัญญาจากบรรพชนผ่านกิจกรรมที่สะท้อนวิถีชีวิตของคนในชุมชน
-
ชุมชนบ้านไร่สะท้อนแห่งนี้มีภูมิปัญญาและวิถีชีวิตอันผูกพันอยู่กับต้นตาล จึงมีวัฒนธรรมและภูมิปัญญาในการนำตาลมาใช้ประโยชน์ในด้านต่าง ๆ ทั้งนี้ผู้คนในชุมชนยังเปิดแหล่งเรียนรู้ที่เกี่ยวข้องกับต้นตาลให้แก่บุคคลภายนอกผ่านการท่องเที่ยงเชิงนิเวศน์และวัฒนธรรม
-
ชุมชนชาติพันธุ์กะเหรี่ยง หรือ “หมู่บ้านกะเหรี่ยง” ในเขตตำบลสองพี่น้อง ซึ่งในอดีตได้อพยพมาจากชายแดนพม่าและเข้ามาตั้งถิ่นฐานอยู่ทางฝั่งตะวันออกของอ่างเก็บน้ำเขื่อนแก่งกระจาน
-
ชุมชนย่านการค้า ที่มีพื้นที่ส่วนใหญ่เป็นดินร่วนปนทรายเหมาะแก่การเพาะปลูกผักและผลไม้ มีแม่น้ำเพชรบุรีและคลองชลประทานไหลผ่าน สินค้าที่ขึ้นชื่อ เช่น ชมพู่ทองสามสีและผลิตภัณฑ์จากต้นตาล เป็นต้น
-
เป็นชุมชนไทดำหรือชาวลาวโซ่ง ที่อพยพเข้ามาตั้งถิ่นฐานที่บ้านหนองปรงตั้งแต่สมัย ร.3 นิยมปลูกบ้านเรือนด้วยไม้ ยกใต้ถุนบ้านสูงไว้เลี้ยงสัตว์ต่าง ๆ และทำงานหัตถกรรมเพื่อเป็นรายได้เสริม โดยมีสถานที่สำคัญ คือ “บ้านไททรงดำ”
-
เป็นชุมชนที่มีชาวมุสลิมและชาวพุทธอาศัยอยู่ร่วมกัน มีข้าวหมกไก่เป็นอาหารขึ้นชื่อของชุมชน