หมู่บ้านที่มีลำน้ำแม่ขนาดไหลผ่าน และมีวิถีชุมชนกับการเกษตรที่สามารถสร้างรายได้ ไม่ละทิ้งการเกษตรแบบดั้งเดิม

ปางห้าหน้าใส ใยไหมทองคำ

บ้านทุ่งแป้งเป็นชุมชนท้องถิ่นที่มีความศรัทธาในศาสนาพุทธ ชุมชนท้องถิ่นที่มีความศรัทธาในศาสนาพุทธ มีวัดมงคลทุ่งแป้งเป็นวัดเก่าแก่ มีอายุประมาณ 500 ปีขึ้นไป ภายในวัดปรากฎซากโบราณสถาน ได้แก่ ซุ้มประตูโขงทางด้านทิศเหนือและทิศตะวันตก นอกจากนี้ยังมีวิหารเก่าที่มีความสวยงามภายในประดิษฐานพระพุทธรูปปางมารวิชัย ซึ่งวิหารดังกล่าวปัจจุบันได้รับการบูรณะเป็นที่เรียบร้อยแต่ยังคงไว้ซึ่งเอกลักษณ์และความสวยงามดั้งเดิม

ชุมชนโบราณมีประวัติศาสตร์ยาวนาน เกี่ยวเนื่องกับเมืองสำคัญในภาคเหนือของประเทศไทย แหล่งผลิตอาวุธส่งออกไปยังหัวเมืองต่าง ๆ ในอดีต แหล่งท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมที่น่าสัมผัส

บ้านแม่เย็น ชุมชนที่มีพื้นที่ทรัพยากรธรรมชาติที่อุดมสมบูรณ์ กับการมีส่วนร่วมของชาวบ้านในการจัดการป่าชุมชนเพื่อความมั่นคงและยั่งยืนของทรัพยากร

บ้านตาลเจ็ดต้นเป็นหมู่บ้านที่มีประวัติศาสตร์ความเป็นมาควบคู่ไปกับการก่อตั้งเมืองปาย เป็นชุมชนชาวไทใหญ่ที่มีแม่น้ำปาย ท่าแพตาลเจ็ดต้น และเขตอนุรักษ์พันธุ์ปลาที่มีการจัดการโดยการมีส่วนร่วมของคนในชุมชน

บ้านแม่ลามาน้อย ชุมชนชาติพันธุ์บนดอยสูงของจังหวัดแม่ฮ่องสอน สถานที่ที่ผู้มาเยือนจะได้เรียนรู้วิถีชีวิตที่คนอยู่ร่วมกับป่า ชมดอกไม้หลากสีละลานตาในไร่หมุนเวียน

ชุมชนชาวไทใหญ่ ที่ยังคงประเพณีและวัฒนธรรมไว้

บ้านขุนอมลองกับประวัติศาสตร์การย้ายถิ่นฐานของกลุ่มชนชาติพันธุ์ปกาเกอะญอ เพื่อแสวงหาที่ทำกินที่มีความอุดมสมบูรณ์ และการเปลี่ยนแปลงความเชื่อกับพัฒนาการชุมชน

หมู่บ้านชาวกะเหรี่ยงโปว์ที่ประกอบอาชีพเกษตรกรรมด้วยวิถีชีวิตค่อนข้างเรียบง่าย

ชุมชนที่อาศัยอยู่ท่ามกลางธรรมชาติ กับการใช้ทรัพยากรท้องถิ่นเพื่อสร้างเศรษฐกิจชุมชน และวิถีวัฒนธรรม ประเพณี ความเชื่อของชาวเขาเผ่ากะเหรี่ยงที่เป็นเอกลักษณ์

บ้านสระกลาง เป็นบ้านที่ตั้งขึ้นใหม่ โดยแยกตัวมาจาก หมู่ 3 บ้านสระเหนือ ประชากรส่วนใหญ่ร้อยละ 90 เป็นคนพื้นเมืองที่ย้ายมากจากชุมชนใกล้เคียงกัน และมีความสัมพันธ์เครือญาติที่เชื่อมโยงกัน