วัดเก่าแก่มีศิลปะกรรมที่เป็นเอกลักษณ์ และพิพิธภัณฑ์ท้องถิ่นที่จัดแสดงเรื่องราววิถีชีวิตของชุมชน วัฒนธรรม ภูมิปัญญาไว้ให้ได้ศึกษาเรียนรู้

ชุมชนเก่าแก่ที่มีการตั้งถิ่นฐานอยู่บริเวณโดยรอบสถานีรถไฟบ้านกรูด ปรากฏสถาปัตยกรรมประเภทเรือนไม้ 2 ชั้น หลังคามุงด้วยกระเบื้องว่าว กระจายตัวอยู่ทางฝั่งตะวันออกของสถานีรถไฟ มีวัดดอนยางเป็นศาสนสถานสำคัญประจำชุมชน และมีหาดบ้านกรูดเป็นแหล่งท่องเที่ยวทางธรรมชาติที่สวยงาม และเป็นที่นิยมของทักท่องเที่ยว

ทิวเขาเทือกเขาผีปันน้ำตะวันตก ลำห้วยโป่งนอกและลำห้วยสลกที่ไหลผ่านชุมชน

บ้านห้วยหาด ชุมชน “จิ๋วแต่แจ๋ว” ต้นแบบของการปรับตัวจากวิกฤติในยุคต่าง ๆ เปลี่ยนพื้นที่ไร่เลื่อนลอยเป็นนาข้าว เปลี่ยนเขาหัวโล้นเป็นป่าเขียวขจี นำพาชุมชนที่อ่อนแอเพราะหนี้สินสู่ชุมชนที่แข็งแกร่งได้ด้วยการพึ่งตนเอง

แหล่งงานฝีมือ เลื่องลือทั่วถิ่น ปั้นหม้อน้ำดิน ครกหินนิยม ปลาส้มแคบหมู ปลาบู่รสหวาน ประชาชื่นบาน จักสานก่องข้าว

ผ้าทอกะเหรี่ยงที่สืบทอดจากบรรพชนสู่สินค้าหัตถกรรมที่ขึ้นชื่อของบ้านขุนอมแฮด

ไหว้พระธาตุพนม ชื่นชมวิถี ประเพณีหมอเหยา เกี้ยวสาวเป่าแคน สุขใจเหลือแสน บนแดนไทยข่า อรัวะๆแซมเอย

ชุมชนเกษตรกรรมใกล้มหาวิทยาลัยมหาสารคาม

ชุมชนเกษตรกรรมที่ทำนาเป็นอาชีพหลักและมีการรวมกลุ่มทำอาชีพเสริมคือ การทอผ้า ที่มีชื่อเสียงอย่างผ้าไหมลายสร้อยดอกหมาก

ชุมชนชาวม้งขนาดเล็กท่ามกลางหุบเขาในเขตอุทยานแห่งชาติออบขาน หมู่บ้านถูกโอบล้อมด้วยป่าเขาอันสมบูรณ์งดงาม มีการท่องเที่ยวที่กำลังพัฒนาด้วยความร่วมมือร่วมใจของชาวบ้าน เพื่อให้มีรายได้หลั่งไหลเข้าสู่ชุมชน

เป็นชุมชนชาวไทยและกะเหรี่ยง ซึ่งอพยพจากริมแม่น้ำแควใหญ่เข้ามาอยู่ในพื้นที่บ้านปากนาสวน โดยภายในบริเวณวัดศรีเกษตรารามมีอุโบสถไม้เก่าแก่ที่สร้างด้วยไม้ประดู้ทั้งหลัง

ชุมชมดั้งเดิม ลุ่มแม่น้ำสายบุรี