ชุมชนเก่าแก่ท่ามกลางขุนเขาติดดอยหลวง และเป็นทางผ่านขึ้นดอยหนอกซึ่งเป็นสถานที่ท่องเที่ยวขึ้นชื่อของจังหวัดลำปาง

หมู่บ้านเล็ก ๆ ของชาวปกาเกอะญอที่มีประชากรเพียงไม่กี่หลังคาเรือน และยังคงดำรงวิถีชีวิตอย่างเรียบง่าย มีมรดกทางธรรมชาติและวัฒนธรรมที่สวยงาม

หมู่บ้านปราสาทเยอมีความสำคัญทางประวัติศาสตร์และวัฒนธรรม เนื่องจากพื้นที่มีทรัพยากรธรรมชาติมาก และเป็นจุดเชื่อมต่อกับพื้นที่ทางตอนใต้และตอนเหนือของจังหวัด ทำให้มีผู้คนเข้ามาอยู่อาศัยตั้งแต่อดีต

เคยเป็นพื้นที่ของชาวลัวะมาก่อน ต่อมามีการเคลื่อนย้ายกลุ่มคนและเข้ามาตั้งถิ่นฐานใหม่โดยกลุ่มชาติพันธุ์ปกาเกอะญอ มีการอยู่อาศัยและทำกินบนพื้นที่แห่งนี้มากกว่าร้อยปี เดิมเป็นหย่อมบ้านที่ขึ้นกับหมู่ที่ 6 บ้านแม่ลานคำ ต่อมาในปี พ.ศ. 2535 จึงได้ทำการแยกเป็นหมู่บ้านป่านอก หมู่ที่ 11

หมู่บ้านที่ชาวลาหู่ดำกลุ่มบุกเบิกเข้ามาตั้งถิ่นฐานในอำเภอปางมะผ้า เป็นหมู่บ้านที่มีอายุเก่าแก่ในอำเภอ และตั้งอยู่ในพื้นที่ที่ห่างไกลจากศูนย์กลางของเมือง 

จากพื้นที่เดิมของชุมชนที่เป็นสวนดอกมะลิ สู่ย่านธุรกิจบ้านเช่าและหอพัก

ชุมชนท่องเที่ยววัฒนธรรมที่มีการนำเห็ดตับเต่ามาแปรรูป และปรุงอาหาร ในชุมชนมีคาเฟ่ และโฮมสเตย์ให้เข้าพัก

“สวนไทย ส่งเสริมเศรษฐกิจระดับรากหญ้า ยึดมั่นเศรษฐกิจพอเพียง สู่ชุมชนเข้มแข็ง”

บ้านไร่พัฒนามีการรวมกลุ่มกันของคน 3 วัย เพื่อร่วมกันจัดการท่องเที่ยว เก็บข้อมูลภูมิปัญญาจากปราชญ์ในชุมชน สร้างเครือข่ายกับหมู่บ้านใกล้เคียง และรักษาอัตลักษณ์ของชาติพันธุ์ญัฮกุร

พระพุทธรูปคู่เมืองพุทไธสงและผู้คนในละแวกใกล้เคียง ด้วยความศักดิ์สิทธิ์ขององค์หลวงพ่อบันดาลความสำเร็จให้กับผู้กราบไหว้

หัตถกรรมจักสาน เกษตรพอเพียง ไร่หมุนเวียน พอเพียงนำวิถี ลือชื่อพริกกะเหรี่ยงแดง

สถานที่ปฏิบัติธรรม แหล่งท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม