ชุมชนแห่งนี้เป็นชุมชนต้นแบบเศรษฐกิจพอเพียงของการท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ มีการปลูกผักปลอดสารพิษพิชิตความยากจน โดยนำหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช บรมนาถบพิตร มาใช้เป็นหลักในการดำเนินชีวิต

โต๊ะหวันเต๊ะห์ บุคคลที่เดินทางมาจากเมืองไทรบุรี เป็นผู้ที่มีความรู้เกี่ยวกับอัลกุรอ่าน ได้ถ่ายทอดวิชาการศาสนาด้วยการสอนให้กับคนในชุมชนและบริเวณใกล้เคียงกว่า 50 ปี ภายหลังจากการเสียชีวิต ร่างของท่านถูกฝังไว้ที่สุสานมัสยิดการาหมาดบ้านหัวทะเล หรือบางคนเรียกกันว่า สุสานโต๊ะหวันเต๊ะห์ และนั้นเป็นจุดเริ่มต้นของการเปลี่ยนแปลงของคนในชุมชนบ้านหัวทะเลด้านการศึกษาศาสนาเป็นอย่างมาก

มีการรวมกลุ่มกันอย่างเหนียวแน่นของกลุ่มวัฒนธรรมมอญมากกว่า 160 ปี นับถือศาสนาพุทธอย่างเคร่งครัดและสืบทอดประเพณี ความเชื่อและวิถีชีวิตที่มีอัตลักษณ์เฉพาะของกลุ่ม

ในอดีตที่ผ่านมาเคยเป็นชุมชนปั้นภาชนะเครื่องปั้นดินเผาที่มีชื่อเสียงแห่งหนึ่งของจังหวัดสกลนคร เเละยังเป็นชุมชนที่มีการทำประมงท้องถิ่น ที่สำคัญมีร้าน "ยายเพ็ญ" ซึ่งเป็นร้านก๋วยเตี๋ยวที่ขึ้นชื่อแห่งหนึ่งของจังหวัด

ชาวผู้ไทบ้านหนองห้างได้นำเอา "ไผ่" ทรัพยากรธรรมชาติที่มีอยู่มากในชุมชนมาสร้างสรรค์เป็น "เครื่องจักสานไม้ไผ่ลายขิด" ผลิตภัณฑ์สินค้า OTOP ที่มีชื่อเสียง และสร้างรายได้ให้กับชาวผู้ไทบ้านหนองห้าง

บ้านใหม่หมอกจ๋าม เป็นชุมชนพหุวัฒนธรรมที่มีการเข้ามาอาศัยอยู่ร่วมกันของผู้คนหลายชาติพันธุ์ หลากเชื้อชาติ ต่างภูมิลำเนา อีกทั้งยังมีผ้าทอพื้นเมืองไทใหญ่ ที่ได้รับขนานนามว่าเป็น 1 ใน 10 สินค้าหนึ่งตำบล หนึ่งผลิตภัณฑ์ของจังหวัดเชียงใหม่ 

เมืองโบราณเวียงกุมกาม ราชธานีแห่งแรกของอาณาจักล้านนา ซึ่งถูกสถาปนาโดยพญาเม็งราย มหากษัตริย์แห่งโยนกนคร แหล่งโบราณสถานวัดเก่าแก่กว่า 20 แห่ง ซึ่งได้บอกเล่าเรื่องราวอารยธรรมตำนานชาวล้านนาผ่านกำแพงเจดีย์ที่ร้อยเรียงผ่านอิฐแดงหลายแสนก้อน

ชุมชนมีความโดดเด่นในเรื่องภาษา การแต่งกาย ศิลปะ ประเพณี และวัฒนธรรมตามแบบฉบับของชาวภูไท

บ้านป่าแป๋ จังหวัดแม่ฮ่องสอน แผ่นดินแห่งความสุขที่เต็มไปด้วยวิถีชีวิตที่เรียบง่ายคู่ธรรมชาติ เป็นจุดเด่นที่ดึงดูดให้นักท่องเที่ยวต่างอยากเดินทางมาสัมผัสเพื่อเรียนรู้และท่องเที่ยวในแบบวิถีชุมชนโฮมสเตย์ มนตร์เสน่ห์แห่งธรรมชาติ

กระดาษสาบ้านต้นเปา ชุมชนเก่าแก่กับมรดกทางวัฒนธรรมและภูมิปัญญาท้องถิ่นอันเป็นเอกลักษณ์ นำมาสู่การสร้างงานสร้างอาชีพ พัฒนาระบบเศรษฐกิจชุมชน จนเป็นที่รู้จักอย่างแพร่หลาย

ชุมชนติดกับป่า ชาวบ้านหลายคนจึงมีอาชีพหาของป่า ล่าสัตว์ และเลื่อยไม้แปรรูป ส่งผลให้ชุมชนประสบปัญหาความแห้งแล้งอย่างหนักในเวลาต่อมา โดยเฉพาะในปี 2518 เป็นเหตุให้ชุมชนขณะนั้น เป็นผู้ริเริ่มให้มีการอนุรักษ์และฟื้นฟูป่าต้นน้ำขึ้น โดยจัดเขตให้เป็นเขตป่าชุมชน มีการจัดการป่าโดยชาวบ้านเอง เป็นเครือข่ายต้นแบบของการอนุรักษ์ป่าชุมชนที่เข้มแข็งมาอย่างยาวนาน

บ้านพุองกะเป็นชุมชนที่โดดเด่นในการทำเกษตรแบบผสมผสาน ทั้งการทำสวน ปลูกผักและผลไม้ เพราะมีทรัพยากรธรรมชาติที่สมบูรณ์และพุต้นน้ำ มีวัฒนธรรมของหลากหลายเชื้อชาติ รวมถึงมีเส้นทางรถไฟสายประวัติศาสตร์ (ช่องเขาขาด) อยู่ด้านหลังวัดพุตะเคียนอีกด้วย