หมู่บ้านสบลานมีถิ่นฐานอยู่ในบริเวณป่าต้นน้ำ ซึ่งยังคงมีความอุดมสมบูรณ์ของทรัพยากรป่าไม้และทรัพยากรแหล่งน้ำ

ตำนานแห่งขุนเขา "ลัวะดอกแดง" แห่งบ้านป่ากำ หมู่บ้านกลางเขาอำเภอบ่อเกลือ หนึ่งในแปดดอยแหล่งปลูกกาแฟพันธุ์ดีของจังหวัดน่าน

หนองหาร คือแหล่งน้ำจืดธรรมชาติขนาดใหญ่ที่สุดในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ในจังหวัดสกลนคร เป็นสถานที่รองรับน้ำจากสายน้ำ 16 สาย ทำให้หนองหารมีความสำคัญทางด้านระบบนิเวศแบบพื้นที่ชุ่มน้ำ จึงมีความอุดมสมบูรณ์ทางทรัพยากรธรรมชาติ สามารถกล่าวได้ว่า หนองหารเปรียบเสมือน อู่ข้าว อู่น้ำ ที่มีความสำคัญต่อการดำรงชีวิตและเศรษฐกิจของชุมชนรอบหนองหาร

บ้านทับตะวัน ชุมชนชาวเล กลุ่มชาติพันธุ์มอแกลน กับวิถีชีวิตชาวประมง ภูมิปัญญาการหาปลาในทะเล และประเพณีวัฒนธรรมท้องถิ่นที่เป็นเอกลักษณ์

ชุมชนกลุ่มชาติพันธุ์ไทลื้อที่เกิดจากการแยกตัวของชุมชนเดิม มาตั้งชุมชนใหม่บนพื้นที่แหล่งต้นน้ำสำคัญและมีทรัพยากรธรรมชาติที่สมบูรณ์

ชุมชนบ้านขี้นาค ชุมชนโบราณที่ก่อตั้งชุมชนมีอายุมากกว่า 121 ปี เป็นชุมชนชาวกูยที่อพยพโยกย้ายมาตั้งรกรากจนเกิดภูมิปัญญาและวัฒนธรรมที่น่าสนใจ

เป็นหมู่บ้านกะเหรี่ยงโพล่งที่มีการทอผ้าลายจกกี่เอวที่สวยงามเป็นเอกลักษณ์ ของชุมชนลุ่มน้ำแม่ขนาด

ชุมชนที่มีความหลากหลายในด้านเชื้อชาติ โดนมีทั้งกลุ่มชาวเลอูรักลาโว้ย ชาวไทย ชาวจีนและชาวมุสลิม

ชุมชนกลุ่มชาติพันธุ์ไทลื้อที่ย้ายถิ่นฐานมาจากประเทศจีน เข้าสู่พื้นที่ประเทศไทยเพื่อแสวงหาที่อยู่ใหม่บนพื้นที่ทางธรรมชาติที่สมบูรณ์ จนกลายเป็นสังคมพหุวัฒนธรรมที่มีเอกลักษณ์เฉพาะท้องถิ่น

ชาวผู้ไทบ้านน้อมเกล้ามีพิธีกรรมการรักษาโรคประจำกลุ่มชาติพันธุ์ คือ “พิธีกรรมเหยา” ซึ่งถือเป็นสัญญะทางมโนทัศน์ที่สืบเนื่องมาจากความเชื่อดั้งเดิมของชาวผู้ไท

บ้านชัยบาดาล ชุมชนเก่าแก่ที่ปรากฏการตั้งถิ่นฐานของกลุ่มวัฒนธรรมไทเบิ้งมาตั้งแต่สมัยอยุธยา 

บ้านไล่โว่ - สาละวะ เป็นชุมชนชาติพันธุ์โผล่วที่มีวิถีวัฒนธรรมที่โดดเด่นในชุมชนมีการประกอบอาชีพทำไร่หมุนเวียนซึ่งเป็นวิถีชีวิตแบบดั้งเดิมตั้งแต่อดีตทำให้มีความเชื่อเรื่องการอยู่ร่วมกับผืนป่าและยังมีวัฒนธรรมที่ส่ต่อมายังลูกหลาน เช่นประเพณีฟาดข้าว ประเพณีบุญข้าวใหม่ ประเพณีผูกข้อมือ ฯลฯ