ชุมชนกลุ่มชาติพันธุ์ขมุในเขตพื้นที่รอยต่อชายแดนไทย-ลาว ภูมิปัญญาเอกลักษณ์ทางวัฒนธรรมท้องถิ่นและวิถีชีวิตของผู้คนกับธรรมชาติ

แหล่งท่องเที่ยววัฒนธรรม ผลไม้ตามฤดูกาล ชา บัวหิมะ ผ้าทอ และชุดแต่งกายชาวดาราอาง

กลุ่มชาวไทยทรงดำที่ย้ายมาจากบ้านทุ่งเฟื้อ (นาราง) บ้านวังตะโก บ้านหนองปรง บ้านห้วยท่าช้าง จังหวัดเพชรบุรี จากการก่อสร้างเขื่อนเพชร

ชุมชนบ้านสลกมีการประกอบพิธีกรรมสำคัญ อาทิเช่น ประเพณีเลี้ยงผีขุนน้ำ ประเพณีเลี้ยงผีฝาย ประเพณีส่งเคราะห์บ้าน และประเพณีเลี้ยงผีเหล่า (ผีพญาแก้วเจ้าเนื้อ) เพื่อเป็นการเคารพนับถือและปฏิบัติภายในชุมชน

บ้านห้วยน้ำริน ชุมชนกลุ่มชาติพันธุ์ลาหู่เฌเล กับวิถีชีวิตความเป็นอยู่ที่มีลักษณะเฉพาะตัว และทรัพยากรชุมชนอันเป็นทุนทางวัฒนธรรมเอกลักษณ์ท้องถิ่น

ชุมชนชาวอิ้วเมี่ยน เชี่ยวชาญด้านการทำเครื่องเงิน ลายปักอิ้วเมี่ยน และผ้าย้อมครามที่โดดเด่น

ชุมชนที่เต็มไปด้วยทรัพยากรทางธรรมชาติ อุทยานแห่งชาติแม่ฝาง และสืบสานประเพณีชาวลาหู่แดง 

บ้านนาปลาจาด ชุมชนชาวไต หรือกลุ่มชาติพันธุ์ชาวไทใหญ่ในพื้นที่จังหวัดแม่ฮ่องสอน กับทรัพยากรทางวัฒนธรรมและทรัพยากรทางธรรมชาติในพื้นที่ชุมชน

ชุมชนสืบเชื้อสายมาจากชาติพันธุ์ลาวครั่งมีร่องรอยของประวัติศาสตร์ ประเพณี พิธีกรรม ความเชื่ออันเกี่ยวเนื่องกับวิถีชีวิตของลาวครั่งบ้านกุดจอก

กลุ่มชนชาติพันธุ์ผู้อพยพมจากภัยสงคราม กับการแสวงหาพื้นที่ทำกินสู่ชุมชนท่ามกลางพื้นที่ธรรมชาติที่อุดมสมบูรณ์ และภูมิปัญญาการอนุรักษ์ทรัพยากรในท้องถิ่น

หมู่บ้านที่ก่อตั้งประมาณปี พ.ศ. 2452 เกิดจากการรวมกลุ่มชุมชน ได้แก่ คนเมือง เผ่าเย้า ขมุ และเผ่าปกาเกอะญอ โดยได้อพยพมาตั้งถิ่นฐานรวมกัน ถึงแม้ว่าจะมีความแตกต่างทางด้านวัฒนธรรมประเพณี แต่ก็สามารถอยู่ร่วมกันได้อย่างสงบสุขสามัคคี

ชุมชนที่มีความเจริญรุ่งเรืองในฐานะเมืองท่าริมชายฝั่งอันดามัน สถาปัตยกรรมสไตล์ชิโน-โปรตุกีส วัฒนธรรมการแต่งกายแบบบาบ๋า อาหารการกิน ตลอดจนวิถีชีวิตอันเรียบง่ายของชาวชุมชน