ชุมชนชาวไทใหญ่ที่มีต้นสักอุดมสมบูรณ์ตามชื่อของหมู่บ้าน มีที่ราบท้องทุ่งนาเขียวขจีและทะเลหมอกยามเช้าในหน้าหนาว รวมถึงมี "ซูตองเป้" สะพานบุญที่เกิดแรงกาย แรงใจ และแรงศรัทธาของพระภิกษุสามเณรและชาวบ้าน

ชุมชนเกษตรกรรม เพาะเห็ด เลี้ยงสัตว์และรับจ้างเย็บเสื้อผ้า

ชุมชนต้นแบบด้านการจัดการทรัพยากรธรรมชาติสู่ความสำเร็จในการพลิกฟื้นผืนป่าชุมชนกว่า 1,000 ไร่ ตามแนวพระราชดำริให้กลับมาคืนคงความอุดมสมบูรณ์เป็นแหล่งอาหาร และแหล่งรายได้เป็นดอกผลจากความพยายามในการอนุรักษ์

 วิถีการดำรงชีพอยู่กับป่าอย่างยั่งยืนด้วยป่ามะแขว่นกับการทำไร่หมุนเวียน

ชุมชนกะเหรี่ยงที่ยังคงสืบทอดประเพณีและวิถีชีวิตดั้งเดิมไว้อย่างเคร่งครัด สืบทอดภูมิปัญญาดังเดิม คือ ผ้าทอกระเหรี่ยง เช่น การทอผ้าด้วยกี่เอว  งานจักสาน เช่น ซอชิหรือกรงขังไก่ ไหน่หรือตระกร้าใส่ของ

ชุมชนมลายูมุสลิมอายุกว่า 80 ปี ซึ่งมีลักษณะเฉพาะแตกต่างจากชุมชนมลายูมสลิมในจังหวัดอื่นอันเกิดจากองค์ประกอบหลายด้าน ทั้งการใช้ภาษามลายูถิ่นจะนะ รวมถึงการเป็นชุมชนเกษตรกรรมที่ทำให้กงกาเยาะยังคงความเป็นชุมชนชนบทได้ท่ามกลางชุมชนเมืองจะนะ

ในอดีตเคยได้รับฉายาว่าเป็นหมู่บ้านที่ยากจนที่สุดในจังหวัดที่พัฒนาตัวเองด้วยการจัดตั้งธนาคารชุมชนจนได้รับรางวัลหมู่บ้านสารสนเทศดีเด่นประจำปี 2558 ของกรมพัฒนาชุมชน

บ้านอายิโก๊ะ ชุมชนของชาวมูเซอ กลุ่มชาติพันธ์ุที่มีประวัติศาสตร์มาอย่างยาวนาน อีกทั้งด้วยประเพณีและวัฒนธรรมที่มีความเป็นเอกลักษณ์ ทำให้ชาวมูเซอมีความสำคัญในแง่ของประวัติศาสตร์ในประเทศไทย 

น้ำตกขุนต๊ำ จำปาทองลือชื่อ ศักดิ์สิทธิ์ คือพระธาตุโป่งขาม ลือนามแดนข้าวโพดหวาน เล่าขานถิ่นสาวงาม โดดเด่นวัฒนธรรมล้านนา ผลิตภัณฑ์ผักตบชวา ภูมิปัญญาท้องถิ่น

ก่อตั้งหมู่บ้านเมื่อปี พ.ศ. 2500 มีศาสนสถาน โบราณสถาน คือ วัด โรงเรียน ศาลพ่อบ้าน และศาลาใจบ้าน เป็นที่เคารพนับถือ

แหล่งงานฝีมือ เลื่องลือทั่วถิ่น ปั้นหมอน้ำดิน ครกหินนิยม ปลาส้ม แคบหมู ปลาบู่รสหวาน ประชาชื่นบาน จักสานกล่องข้าว

ชุมชนทอผ้าบ้านนาทะเล ชุมชนเก่าแก่ของชาวเชียงแสน และการอพย้ายถิ่นฐานของกลุ่มคน รวมถึงตำนานเรื่องเล่าพื้นบ้านถึงที่มาและประวัติศาสตร์ท้องถิ่นกับทรัพยากรท่องเที่ยวชุมชน