วัฒนธรรมลาวครั่ง การปลูกหม่อน-เลี้ยงไหม เพื่อนำมาทอผ้าไหม มีพิพิธภัณฑ์ลาวครั่งที่จัดแสดงโบราณวัตถุ

ชุมชนชาวปกาเกอะญอ การอยู่ร่วมกันของคนกับป่า และประเพณีสำคัญที่ยึดโยงกับการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม การนับถือฤาษีที่เป็นสิ่งยึดเหนี่ยวจิตใจคนในชุมชน ทำให้บ้านหม่องกั๊วะมีบทบาทสำคัญในการดูแลรักษาธรรมชาติในฐานะกลุ่ม "ต้นทะเล" 

ชุมชนบ้านน้ำฮูเป็นส่วนหนึ่งของประวัติศาสตร์เมืองปาย เป็นชุมชนของชาวไทใหญ่และชาวจีนฮ่อ มีวัดน้ำฮู วัดเก่าแก่ที่สุดแห่งหนึ่งของอำเภอปายและอยู่คู่เมืองปายมายาวนาน โดยมีพระอุ่นเมือง สิ่งศักดิ์สิทธิ์ที่ชาวเมืองปายและนักท่องเที่ยวหลายคนต้องแวะเข้ามากราบสักการะ

ชุมชนที่มีวิถีชีวิตที่ผสมผสานระหว่างวัฒนธรรมไทใหญ่และปกาเกอะญอที่อยู่ร่วมกันอย่างกลมกลืน มีวิวทะเลหมอกยามเช้า พระพุทธรูปศิลปะพม่าผสมไทยใหญ่ การเกษตรในวิถีพอเพียง และผลิตภัณฑ์ OTOP ของชุมชน

ชุมชนป่าเสร้าหลวงเป็นที่ตั้งของศาสนสถานที่สำคัญ คือ วัดชัยสถาน (ป่าเสร้าน้อย) นอกจากนี้ ยังเป็นชุมชนที่มีความโดดเด่นด้านการสืบสานภูมิปัญญาหมอเมืองและการแสดงศิลปะและวัฒนธรรมล้านนา คือ กลองสะบัดชัยของกลุ่มเยาวชนศิษย์วัดชัยสถาน (ป่าเสร้าน้อย)

บ้านห้วยงู ชุมชนพื้นเมืองบนพื้นที่ราบกลางหุบเขาติดลำน้ำแม่งัด กับทรัพยากรธรรมชาติที่อุดมสมบูรณ์ในการดำรงชีวิต และวิถีวัฒนธรรมท้องถิ่นที่เป็นเอกลักษณ์

ผลิตภัณฑ์วิสาหกิจชุมชนผ้าขาวม้าบ้านโตนกลอย

ชุมชนน่าอยู่ อาชีพมั่นคง เกษตรก้าวหน้า สุขภาพดี อุตสาหกรรมช่วยเศรษฐกิจ นำสู่ความเจริญ

ชุมชนปกาเกอะญอที่ก่อตั้งมานานเกือบ 100 ปี แหล่งอนุรักษ์วัฒนธรรมสืบสานและวิถีชีวิตอันเรียบง่ายของชาวกะเหรี่ยงสะกอผ่านการเปิดให้นักท่องเที่ยวได้เข้าไปเยือนเพื่อสัมผัสกับประสบการณ์ เรียนรู้ ศึกษาวิถีชีวิตอย่างใกล้ชิดกับคนในชุมชน และสัมผัสแหล่งท่องเที่ยวทางธรรมชาติที่อยู่ห่างจากหมู่บ้านไม่ไกลนัก คือ ประตูผา ถ้ำหินธรรมชาติที่มีลำธารไหลผ่านตรงกลาง

บ้านป่าสักขวาง หมู่บ้านแรกที่ชาวไตหย่าได้เข้ามาบุกเบิกและอยู่รวมกันเป็นชุมชนก่อนที่จะมีการขยายย้ายออกไปตั้งหมู่บ้านใหม่ และมีคนกลุ่มชาติพันธุ์ต่าง ๆ เข้ามาอาศัยอยู่

โบสถ์คาทอลิกสไตล์ยุโรป

เป็นย่านลงทุนแห่งใหม่ของเมืองมหาสารคาม จึงกลายเป็นพื้นที่กึ่งเมืองกึ่งชนบท