บ้านแม่ยางส้าน ชุมชนกลุ่มชาติพันธุ์ปกาเกอะญอ (กะเหรี่ยงสะกอ) กับการตั้งถิ่นฐานบนพื้นที่ที่มีทรัพยากรธรรมชาติอุดมสมบูรณ์ และภูมิปัญญาวิถีวัฒนธรรมที่เป็นเอกลักษณ์

บ้านตูบค้อ ชุมชนชาติพันธุ์ม้งในพื้นที่ภาคอีสาน ปัญหาความขัดแย้งในพื้นที่สู่การเปลี่ยนแปลงของชุมชน และความโดดเด่นทางวัฒนธรรมประเพณีท้องถิ่นที่เป็นเอกลักษณ์ 

ประติมากรรมงานปั้นพระพุทธชนะมาร ปางมารวิชัยทรงเครื่ององค์ใหญ่ ภายในวัดม่วงสระน้อย สลักโดยฝีมือช่างพื้นบ้าน ตั้งตระหง่านเป็นที่ประจักษ์แก่สายตาผู้คนบริเวณริมลำน้ำคลองพระเพลิง  

เป็นชุมชนที่ตั้งอยู่ริมห้วยแม่เหว่ย และมีประเพณีสำคัญ อาทิเช่น ประเพณีมัดมือลาขุ ประเพณีสงเคราะห์บ้าน ประเพณีขึ้นเจดีย์ประเพณีลอยกระทง ที่มีการปฏิบัติสืบทอดต่อกันมาตั้งแต่ในอดีต 

ห้วยหีบเด่นเป็นสง่า ทุ่งนาเขียวขจี ธรรมชาติงามสดศรี ฝีมือดีผ้าทอพื้นเมือง งามลือเลื่องสาวภูไท ถิ่นมั่นในคุณธรรม  

เป็นที่ตั้งของชนเผ่าทั้ง 5 ผู้หนีภัยสงครามมาอยู่ใต้ร่มพระบรมโพธิสมภารอย่างสงบและสามัคคี

ชุมชนชาติพันธุ์ไทดำหรือลาวโซ่ง มีความเชื่อในผีแถนซึ่งเป็นรากฐานของประเพณีและวัฒนธรรมหลายอย่าง มีการทำหัตถกรรมชุมชนที่โดดเด่นและแตกต่าง เรียกว่า การทอผ้ากี่กระตุก

ประเพณีพิธีกรรมอันเนื่องเกี่ยวกับความตายของคนเขมรถิ่นไทย กับการเล่นตุ้มโมงที่เป็นดนตรีชั้นสูงของชาวบ้านปอยตะแบง 

ชุมชนบ้านย่าหมี ให้ความสำคัญกับการอนุรักษ์และพิทักษ์สิ่งแวดล้อมของชุมชน โดยการใช้กฎหมายสิ่งแวดล้อมในการปกป้องสิทธิชุมชนในการจัดการทรัพยากรชายฝั่ง รวมถึงการจัดกิจกรรมและการรณรงค์ เพื่อสร้างความตระหนักด้านสิ่งแวดล้อมแก่สมาชิกของชุมชน

บ้านปางแดงนอก ชุมชนกลุ่มชาติพันธุ์ดาราอางที่อพยพถิ่นฐานเข้ามาในอำเภอเชียงดาวเพื่อการแสวงหาพื้นที่ทำกิน กับการเปลี่ยนแปลงและพัฒนาการทางสังคมกลายเป็นชุมชนพหุวัฒนธรรม

หมู่บ้านที่ก่อตั้งประมาณปี พ.ศ. 2452 เกิดจากการรวมกลุ่มชุมชน ได้แก่ คนเมือง เผ่าเย้า ขมุ และเผ่าปกาเกอะญอ โดยได้อพยพมาตั้งถิ่นฐานรวมกัน ถึงแม้ว่าจะมีความแตกต่างทางด้านวัฒนธรรมประเพณี แต่ก็สามารถอยู่ร่วมกันได้อย่างสงบสุขสามัคคี

ความเป็นอยู่ของชุมชนพหุวัฒนธรรมที่สะท้อนให้เห็นถึงการอยู่ร่วมกันของกลุ่มชาติพันธุ์ต่าง ๆ ทั้งชาติพันธุ์อาข่า ลาหู่ และจีนฮ่อ รวมไปถึงประเพณี วัฒนธรรมทางศาสนาที่หลากหลาย แม้ว่าวัฒนธรรมจะแตกต่างแต่ผู้คนในชุมชนสามารถอยู่ร่วมกันได้อย่างลงตัว