ภูมิทัศน์น่าอยู่ เกษตรกรรมรุ่งเรือง ชุมชนสามัคคี

ชุมชนชาวไทยวน ที่ยังคงรักษาอาชีพดั้งเดิมของบรรพบุรุษไว้เป็นอย่างดี คือ การทอผ้า การทอผ้าซิ้นตีนจก ผ้าจกต่าง ๆ โดยมีการประยุกต์ใช้วัตถุดิบเพื่อให้สอดคล้องกับยุคสมัยในปัจจุบันมีลวดลายที่สวยงาม ถักทอด้วยความปราณีตพิถีพิถันและสร้างคุณค่าทางวัฒนธรรมที่ยังคงสืบทอดมาจนถึงปัจจุบัน และสืบสานความเชื่อและประเพณีที่สำคัญ เช่น การนับถือผีบรรพบุรุษ ประเพณีแล่นมะโห้ และกินข้าวบนสะโตก

ชุมชนขนาดเล็ก ที่ตั้งอยู่ริมแม่น้ำเมย และมีประเพณีสำคัญ เช่น ประเพณีมัดมือลาขุ ประเพณีแต่งงาน ประเพณีเลี้ยงผีไร่/ผีนา

ชุมชนชาวปกาเกอะญอ การอยู่ร่วมกันของคนกับป่า และประเพณีสำคัญที่ยึดโยงกับการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม การนับถือฤาษีที่เป็นสิ่งยึดเหนี่ยวจิตใจคนในชุมชน ทำให้บ้านหม่องกั๊วะมีบทบาทสำคัญในการดูแลรักษาธรรมชาติในฐานะกลุ่ม "ต้นทะเล" 

หลีกเร้นความวุ่นวายจากป่าปูน ล่องแพตามเขื่อนวชิราลงกรณสู่หมู่บ้านกลางน้ำ "ปิล๊อกคี่" สัมผัสความเงียบสงบและงดงามของทรัพยากรธรรมชาติที่หลายคนถวิลหา

ชุมชนน่าอยู่ อาชีพมั่นคง เกษตรก้าวหน้า สุขภาพดี อุตสาหกรรมช่วยเศรษฐกิจ นำสู่ความเจริญ

ป่าไม้สมบูรณ์ เป็นแหล่งหาเห็ดโคน มีวัดบ่อเก่าบน เป็นแหล่งรวมศรัทธา และประกอบกิจกรรมทางพระพุทธศาสนา วัดสงบร่มรื่นด้วยต้นไม้ มีศาลากลางน้ำและโบสถ์ที่สวยงาม

ชุมชนเก่าแก่ที่มีประชาชนเข้ามาอาศัยอยู่เป็นเวลานาน ประชากรส่วนใหญในชุมชนมีเชื้อสายลาวตี้ที่ได้เข้ามาตั้งถิ่นฐานในบริเวณพื้นที่นี้

ชุมชนพหุวัฒนธรรมกลุ่มชาติพันธุ์บนพื้นที่ทางประวัติศาสตร์อันยาวนาน การตั้งถิ่นฐานของกลุ่มคนบนพื้นที่ท่ามกลางธรรมชาติที่อุดมสมบูรณ์กับการเปลี่ยนแปลงเชิงพื้นที่

ด้วยลักษณะภูมิประเทศที่มีแม่น้ำปราณบุรีไหลผ่าน ทำให้บ้านฝั่งท่ามีความอุดมสมบูรณ์ ทั้งในด้านการเกษตร พืชพรรณ สัตว์น้ำและนกมากมาย นำไปสู่การพัฒนาเป็นศูนย์ท่องเที่ยวเชิงเกษตรบ้านฝั่งท่าซึ่งเปิดดำเนินการมาตั้งแต่ พ.ศ. 2539

ในอดีตเคยได้รับฉายาว่าเป็นหมู่บ้านที่ยากจนที่สุดในจังหวัดที่พัฒนาตัวเองด้วยการจัดตั้งธนาคารชุมชนจนได้รับรางวัลหมู่บ้านสารสนเทศดีเด่นประจำปี 2558 ของกรมพัฒนาชุมชน

ศูนย์การศึกษาไตดำบ้านหนองเข้ แหล่งเรียนรู้วิถีกลุ่มชาติพันธุ์ที่อนุรักษ์ไว้ให้เยาวชนคนรุ่นใหม่และผู้ที่สนใจได้ศึกษา