ไทดำบ้านกลาง เป็นชุมชนชาติพันธุ์ที่ยังคงรักษาขนบธรรมเนียม ประเพณี และวัฒนธรรม โดยเฉพาะอย่างยิ่งวัฒนธรรมทางภาษาของชาวไทดำไว้เป็นอย่างดี 

บ้านห้วยนกกก อันนามกำเนิดจากลำห้วย แวดล้อมไปด้วยธรรมชาติ ผสานวัฒนธรรมลาหู่

ชุมชนชาติพันธุ์ ประเพณีวัฒนธรรมไทดำ ชุมชนที่สามารถพึ่งพาตนเอง และกลายมาเป็นชุมชนที่เข้มแข็ง 

ชุมชนป่าแดงมีชาติพันธุ์ไทยพวน ทุกปีชุมชนจัดงานประเพณีพิธีกำฟ้า ที่นับถือฟ้าและสิ่งศักดิ์สิทธิ์ที่อยู่บนฟ้า ชุมชนมีกลุ่มทอผ้าไหมมัดหมี่สามกษัตริย์ ไหมมัดหมี่ทั้งตัว และไหมหมี่เปี้ยง ในหมู่บ้านมีการรวมตัวกันในชื่อ “กลุ่มสตรีทอผ้าบ้านป่าแดง” 

ชุมชนต้นแบบด้านการอนุรักษ์ป่าชุมชนจากความร่วมมือ ร่วมแรง และร่วมใจของคนในชุมชนเพื่อฟื้นฟูความเสียหายจากวิกฤตทางธรรมชาติ จนประสบความสำเร็จได้รับรางวัลชนะเลิศดีเด่น “ป่าชุมชน : สืบสาน รักษา ต่อยอด สร้างสุขปวงประชา” จากการประกวดโครงการคนรักษ์ป่า ป่ารักชุมชน ประจำปี 2562 

ผู้คนยังคงยึดอาชีพทำนา ทำไร่ การแสดงออกทางวัฒนธรรรมจึงอิงอยู่กับวิถีชีวิต อย่างประเพณีการลงแขกเกี่ยวข้าว สีข้าว และการเอาแรงงานบุญต่าง ๆ

อนุรักษ์สิ่งแวดล้อม ปลูกพืชปลอดสารเคมี ประชาชนสุขภาพดี แหล่งเรียนรู้การเกษตร เก็บออมเป็นทุน อยู่อย่างพอเพียง

หมู่บ้านที่ชาวลาหู่ดำกลุ่มบุกเบิกเข้ามาตั้งถิ่นฐานในอำเภอปางมะผ้า เป็นหมู่บ้านที่มีอายุเก่าแก่ในอำเภอ และตั้งอยู่ในพื้นที่ที่ห่างไกลจากศูนย์กลางของเมือง 

เต็มไปด้วยนาข้าว ยืนยาวต้นยางพารา พึ่งพาเศรษฐกิจพอเพียง

กลุ่มวิสาหกิจที่มีการพัฒนาการเลี้ยงปูนา และสามารถทำผลิตภัณฑ์จากปูนาส่งขายทั่วประเทศได้

ชุมชนเกษตรกรรมที่มีเรือนทรงไทยอยู่หลายหลังในพื้นที่ ปัจจุบันเป็นแหล่งผลิตทำตาลโตนดที่มีชื่อเสียง เนื่องจากพื้นที่ส่วนใหญ่ของตำบลเป็นพื้นที่ราบลุ่ม มีคลองบางจากไหลผ่านทางด้านทิศตะวันตกของตำบล เหมาะสำหรับทำนาและทำตาล (น้ำตาลโตนด)

หมู่บ้านชาวกะเหรี่ยงโปว์ที่ประกอบอาชีพเกษตรกรรมด้วยวิถีชีวิตค่อนข้างเรียบง่าย