ชุมชนชนบทที่มีสิมหรืออุโบสถโบราณฝีมือช่างท้องถิ่น

หมู่บ้านสองสายน้ำ "แม่ละออคี"

บ้านฮูยงบาโร๊ะ ชุมชนชาวไทยมุสลิมที่ยังคงรักษาขนบ ค่านิยม และปฏิบัติตามหลักทางศาสนาอย่างเข้มงวด ซึ่งสะท้อนให้เห็นผ่านการปฏิบัติกิจกรรมทางศาสนาตามปกิทินอิสลามที่เกิดขึ้นเป็นประจำทุกเดือน

แหล่งน้ำ พืชเศรษฐกิจ ผลผลิตปลอดสารพิษ หมู่บ้านปลอดยาเสพติด ยึดหลักแนวคิด เศรษฐกิจพอเพียง ชุมชนพึ่งตนเอง

บ้านตาลเจ็ดต้นเป็นหมู่บ้านที่มีประวัติศาสตร์ความเป็นมาควบคู่ไปกับการก่อตั้งเมืองปาย เป็นชุมชนชาวไทใหญ่ที่มีแม่น้ำปาย ท่าแพตาลเจ็ดต้น และเขตอนุรักษ์พันธุ์ปลาที่มีการจัดการโดยการมีส่วนร่วมของคนในชุมชน

ชุมชนขนาดเล็ก ที่มีอาณาเขตติดต่อกับบ้านตลาดท้ายเหมือง

หมู่บ้านก้อนหิน "โหล่งละพลอง" และพื้นที่แห่งความศรัทธา "ดอยพระธาตุหลองโพลง" 

ชุมชนกลุ่มชาติพันธุ์ไทลื้อ จากปัญหาโรคระบาดสู่การรับวัฒนธรรมจากการเผยแผ่ศาสนา การเปลี่ยนแปลงความเชื่อและการสร้างชุมชนใหม่

ไทดำบ้านกลาง เป็นชุมชนชาติพันธุ์ที่ยังคงรักษาขนบธรรมเนียม ประเพณี และวัฒนธรรม โดยเฉพาะอย่างยิ่งวัฒนธรรมทางภาษาของชาวไทดำไว้เป็นอย่างดี 

ชุมชนชาวไทใหญ่ ที่ยังคงประเพณีและวัฒนธรรมไว้

เป็นชุมชนต้นแม่น้ำสายบุรี มีความหลากหลายทางธรรมชาติ และวัฒนธรรม รวมทั้งยังมีแร่ทองคำในพื้นที่อีกด้วย

บ้านพี่น้องชาติพันธุ์ขมุ ชีวิตผูกพันกับผืนป่า สืบทอดประเพณีดั้งเดิม หุงเหล้าแบบชาวขมุ