เมืองเรียบร้อยน่าอยู่ เรียนรู้วิถีเกษตรยั่งยืน ตามฉบับศูนย์กสิกรรมธรรมชาติชำปลาไหล

ภาพเขียนสีเพิงผากึ้ดสามสิบเล่าเรื่องราวความเป็นมาของพื้นที่ที่สันนิษฐานว่ามีผู้คนอาศัยอยู่มาตั้งแต่สมัยก่อนประวัติศาสตร์ มรดกทางโบราณคดีของชุมชนบ้านกึ้ดสามสิบ

หนองเรือตระการ จักสานไม้ไผ่ ไก่ย่างทางพาด ตลาดกะหล่ำ เลิศล้ำเพชรพลอยเจียระไน พระใหญ่ภูเม็งทอง

หลีกเร้นความวุ่นวายจากป่าปูน ล่องแพตามเขื่อนวชิราลงกรณสู่หมู่บ้านกลางน้ำ "ปิล๊อกคี่" สัมผัสความเงียบสงบและงดงามของทรัพยากรธรรมชาติที่หลายคนถวิลหา

แหล่งท่องเที่ยวทางด้านเกษตร "แปลงเกษตรลอยน้ำ" แห่งเเรกของจังหวัดสกลนคร

หมู่บ้านพื้นที่สูง อากาศดีเย็นตลอดทั้งปี มีผลไม้เมืองหนาว ผักพืชผล อาทิ พีช พลับ พลัม ลูกเชอรี่ มะม่วงนอกฤดู ชุมชนยังคงเอกลักษณ์ ด้านการแต่งกาย ภาษา ดนตรีลีซูปละผืนป่าที่ยังคงเดิมและต้นไม้ที่หนาแน่น

ชุมชนที่มีหลากหลายชาติพันธุ์ เป็นป่าไม้ภูเขา มีการขุดค้นพบแหล่งโบราณคดีที่เพิงผาบ้านไร่ มีพิพิธภัณฑ์บ้านไร่ที่เปรียบเสมือนเป็นพิพิธภัณฑ์มีชีวิต

ชุมชนปกาเกอะญอที่ก่อตั้งมานานเกือบ 100 ปี แหล่งอนุรักษ์วัฒนธรรมสืบสานและวิถีชีวิตอันเรียบง่ายของชาวกะเหรี่ยงสะกอผ่านการเปิดให้นักท่องเที่ยวได้เข้าไปเยือนเพื่อสัมผัสกับประสบการณ์ เรียนรู้ ศึกษาวิถีชีวิตอย่างใกล้ชิดกับคนในชุมชน และสัมผัสแหล่งท่องเที่ยวทางธรรมชาติที่อยู่ห่างจากหมู่บ้านไม่ไกลนัก คือ ประตูผา ถ้ำหินธรรมชาติที่มีลำธารไหลผ่านตรงกลาง

พื้นที่ลุ่มน้ำสายบุรี 

หมูย่างห้วยยอด อาหารเลิศรส สินค้าเลื่องชื่อแห่งเมืองตรัง ด้วยกรรมวิธีการผลิตและสูตรเฉพาะที่ถ่ายทอดจากรุ่นสู่รุ่นสืบทอดมายาวนานถึงหนึ่งศตวรรษ ทั้งการหมักด้วยเครื่องเทศ การย่างหมูทั้งตัวด้วยเตาที่ก่อจากอิฐและไม้ยางพารา จะทำให้หมูมีสีเหลืองทอง หนังกรอบ เนื้อนุ่ม มันน้อย มีกลิ่นหอม และรสชาติกลมกล่อม

เป็นหมู่บ้านปกาเกอะญอ และคนพื้นเมือง อาศัยอยู่ร่วมกัน โดยมีวัดดอยคำเป็นศูนย์รวมจิตใจ

ชุมชนมุสลิม ประกอบอาชีพการประมงพื้นบ้านและเกษตรกรรม ทั้งการทำนาปีละครั้ง รวมถึงการทำสวนยางพาราและยังคงดำรงความสัมพันธ์ในชุมชนแบบเครือญาติอย่างเข้มแข็ง